Met de nieuwe Europese richtlijn wil de EU loondiscriminatie aanpakken en de loonkloof tussen mannen en vrouwen verkleinen. België heeft tot 2026 om deze richtlijn om te zetten in nationale wetgeving.
Dit artikel bespreekt wat deze veranderingen voor jouw organisatie betekenen, de voordelen van een transparant verloningsbeleid en hoe je kunt beginnen.
Wat is loontransparantie?
Loontransparantie houdt in dat organisaties duidelijk communiceren over hoe lonen worden vastgesteld. Dit omvat loonschalen, beloningsbeleid en groeimogelijkheden. De richtlijn verplicht werkgevers om transparanter te zijn over hun loonbeleid, met als doel de loonkloof te dichten en werknemers in staat te stellen op basis van objectieve gegevens te onderhandelen over hun loon.
De huidige situatie
Ondanks bestaande wetgeving, zoals de Loonkloofwet uit 2012, bestaat er nog steeds een loonkloof. In 2022 bedroeg de gecorrigeerde loonkloof in België 7%. De nieuwe wetgeving is bedoeld om deze kloof sneller te dichten door werkgevers te verplichten tot transparantie in hun loonbeleid.
Wat houdt de Europese wetgeving in?
De richtlijn bevat 3 belangrijke elementen:
1. Toegang tot informatie
- Voor werkzoekenden: ze moeten vóór het sollicitatiegesprek informatie ontvangen over het beginsalaris of de loonschaal. Vragen naar het vorige salaris zijn niet toegestaan.
- Voor medewerkers: Ze mogen informatie opvragen over gemiddelde lonen van collega's in gelijkwaardige functies en de objectieve, genderneutrale criteria voor loonbepaling.
2. Rapportering
- Bedrijven moeten gedetailleerde rapporten over hun loonbeleid opstellen. De frequentie van rapportage hangt af van de grootte van de organisatie.
- Als er een loonkloof van meer dan 5% is zonder objectieve rechtvaardiging, moet het bedrijf samenwerken met werknemersvertegenwoordigers om actie te ondernemen.
3. Compensaties en Sancties
- Werkgevers moeten slachtoffers van loondiscriminatie volledig compenseren, inclusief achterstallig loon en bonussen.
- De bewijslast ligt bij de werkgever, die moet aantonen dat het loonbeleid voldoet aan de regels.
Waarom is loontransparantie belangrijk?
Employer branding
Een eerlijk en transparant loonbeleid versterkt de reputatie van de organisatie als een ethische en maatschappelijk verantwoorde werkgever. Dit is vooral aantrekkelijk voor jongere generaties en helpt bij het aantrekken en behouden van talent.
Cultuur en leiderschap
Een open dialoog over beloning bevordert een positieve organisatiecultuur en versterkt leiderschap binnen de organisatie. Medewerkers voelen zich waardevol en erkend wanneer ze begrijpen hoe hun loon is vastgesteld.
Strategische planning en kostenbeheersing
Loontransparantie maakt scheve verhoudingen zichtbaar en helpt bij het beheersen van loonkosten. Duidelijke data en rapportage maken continue verbeteringen mogelijk, wat cruciaal is voor HR als strategische partner.
Voorkomen van reputatieschade
Een proactieve aanpak voorkomt juridische geschillen en beschermt de reputatie van de organisatie. Met een transparant beleid vermijd je dure fouten en schades.
Voordelen van verplichte loontransparantie
- Oplossen van onopzettelijke verschillen: loontransparantie helpt discriminerende verschillen op te sporen en snel aan te pakken.
- Sterk Employer brand: eerlijke beloning en open communicatie verbeteren de reputatie van je organisatie.
- Verhoogde motivatie: medewerkers voelen zich gewaardeerd als ze begrijpen hoe hun loon is vastgesteld.
- Eenvoudigere salarisonderhandelingen: transparantie over salarissen versterkt je positie tijdens onderhandelingen.
- Vertrouwen en samenwerking: een eerlijk loonbeleid bevordert vertrouwen tussen medewerkers en verbetert de samenwerking.
Hoe begin je aan loontransparantie?
Om aan de vereisten van loontransparantie te voldoen, moet je je loonbeleid verder structureren en documenteren. Hier zijn enkele stappen:
- Zelfreflectie: bepaal wat voor organisatie je wilt zijn en hoe je je loonbeleid wilt positioneren ten opzichte van het sectorgemiddelde.
- Structureren van het loonbeleid: zorg voor een duidelijk en eerlijk loonbeleid dat voldoet aan de nieuwe richtlijnen.
- Hulp van experts: overweeg om een ervaren loon- en HR-partner in te schakelen voor advies en tools om aan de regelgeving te voldoen.
Conclusie
De EU-wetgeving rond loontransparantie biedt zowel verplichtingen als kansen voor organisaties. Door proactief te werk te gaan en een eerlijk verloningsbeleid te implementeren, kunnen bedrijven niet alleen voldoen aan de wetgeving, maar ook hun reputatie versterken en de motivatie van medewerkers verhogen.
Neem contact op voor een analyse van je huidige loon- en HR-beleid en ontdek welke stappen nodig zijn om voorbereid te zijn op de nieuwe wetgeving.
Céline Blomme
HR - Business Partner
